Nguyễn Đại Hoàng chuyển ngữ
Lời dẫn của Alan Phan: Cuối tuần, gửi đến bài viết thú vị về nước Mỹ qua giọng văn châm biếm của một người Trung Quốc. Bản tiếng Việt do anh Nguyễn Đại Hoàng chuyển ngữ kèm lời giới thiệu.Dẫn: Xuất hiện lần đầu tiên trên mạng xã hội Sina Weibo, bài viết này đã nhận được hàng chục ngàn chia sẻ và bình luận. Nội dung tưởng như châm chích cười cợt mỉa mai nước Mỹ như một quốc gia ngu ngốc, sơ khai và ngây ngô, nhưng thực ra lại là lời phê phán sắc sảo sâu cay thú vị về chính Trung Quốc! Tờ Tea Leaf Nation đã trích dịch, biên tập lại những phần đinh nhất của bài viết nói trên. Chúng tôi xin giới thiệu sau đây bản chuyển ngữ của Nguyễn Đại Hoàng. (Phần Tiếng Anh đính kèm bên dưới).
Tôi
có thời gian qua Mỹ khá lâu. Và nói thật đến giờ này tôi vẫn còn thấy
hối hận vì sự lựa chọn đó! Truyền thông phương Tây đã khiến chúng ta mê
muội rằng Hoa Kỳ là một xứ sở hiện đại! Tôi đã từng ôm giấc mộng được
học tập ở đó, đã tìm mọi cách tới được cái xứ sở siêu cường đó.
Nhưng than ôi những gì tôi chứng kiến là rất đáng thất vọng!
1. Công nghiệp
Nước Mỹ thật ra chỉ là một làng quê khổng lồ chậm phát triển!
Hồi trung học, chúng ta đã được dạy rằng, công nghiệp càng phát triển bao nhiêu thì môi trường càng bị xâm hại bấy nhiêu.
Chúng
ta biết rằng một thành phố công nghiệp tất phải có nhiều ống khói,
nhiều nhà máy và khói bụi khắp nơi. Đó là biểu tượng của sự công nghiệp
hóa! Thế mà ở tại xứ Cờ Hoa này, tịnh không có một cái ống khói nào! Họa
hoằn lắm mới thấy một vài cái nhỏ tí ti để trang trí nhà cửa thôi!
Và
ở Mỹ bạn cũng chỉ thấy toàn sông hồ trong sạch thôi. Chả tìm đâu ra
những nhà máy giấy, nhà máy luyện thép bên bờ sông! Không khí trong lành
thanh khiết này là dấu hiệu của một xã hội sơ khai chứ gì nữa! Chả có
dấu vết gì của công nghiệp hóa cả!
2. Kinh tế
Người
Mỹ hầu như không biết làm kinh tế! Bạn biết đấy, nước họ có cơ man nào
là xa lộ tỏa đi mọi hướng, vươn đến mọi làng mạc xa xôi, thế mà tịnh
không thấy một trạm thu phí nào! Thế là mất toi cả núi vàng!
Ước
gì tôi có thể xây dựng vài cái trạm thu phí nhỉ! Chắc chắn non tháng đã
gom đủ tiền mua được cả tòa lâu đài trông ra Đại Tây Dương ấy chứ!
Hai
bên xa lộ còn những cụm hồ hoang sơ tĩnh lặng. Thế mà chính quyền cứ để
mặc cho lũ chim trời cá nước thỏa sức vẫy vùng, không nghĩ đến việc xây
dựng vườn cảnh để thu lợi. Người Mỹ rõ ràng là không có đầu óc kinh tế
tí tẹo nào!
3. Xây dựng
Trình
độ xây dựng của người Mỹ còn sơ khai lắm. Ngoài một số ít tòa nhà chọc
trời tại các thành phố lớn, tôi dám chắc bạn rất ít gặp những công trình
bê tông ở nước Mỹ. Nhà của người Mỹ thường làm bằng gỗ và vài thứ vật
liệu khác.
Thử
nghĩ mà xem, đến giờ này mà gỗ vẫn còn được dùng để xây dựng nhà cửa,
thì có thể nói là trình độ kiến trúc của ngoại bang này còn thua xa
trình độ của triều đại nhà Thanh xưa kia ấy chứ!
4. Văn hóa
Người Mỹ có cách suy nghĩ thật là lạc hậu và khờ khạo.
Hồi
mới tới Mỹ, tôi thuê một xe chở hành lý giá 3 đô la. Nhưng tôi lại
không có tiền lẻ. Một người Mỹ liền trả dùm tôi 3 đô la đó, và thấy tôi
lỉnh kỉnh đồ đạc nên còn giúp mang lên xe nữa! Người Mỹ cũng luôn sẵn
sàng mở cửa giúp tôi và hỏi tôi có cần giúp đỡ gì không? Thế đấy!
Ở
nước ta, mấy chuyện này chỉ có vào thời Lôi Phong tức là vào những năm
50, 60 của thế kỷ trước thôi – còn bây giờ lối cư xử đó quá ư lạc hậu.
(Lôi Phong là một thanh niên mà thời Mao thường nhắc tới như một tấm
gương về đạo đức).
Hồi
đó người ta chuộng lối sống “đạo đức giả” nhưng bây giờ chúng ta không
như vậy nữa. Bây giờ chúng ta nên sống thực dụng trần trụi, đó mới là
hiện đại chứ! Tư duy của người Mỹ lạc hậu hơn chúng ta hàng mấy thập kỷ,
và không có dấu hiệu nào cho thấy họ có thể bắt kịp chúng ta cả!
5. Ẩm thực
Người Mỹ làm như không biết thưởng thức thịt thú rừng.
Một
đêm nọ, tôi cùng các bạn cùng lớp lái xe đi đến một thành phố khác,
thình lình có mấy con nai nhảy xổ ra. Anh bạn tôi lập tức thắng lại và
bẻ sang hướng khác để tránh. Ai cũng biết tai nạn loại này có thể làm
hỏng cả chiếc xe. Thế mà chính quyền đành bó tay không biết phải xử lý
tụi thú hoang này như thế nào cơ đấy!
Người
Mỹ làm như cũng không biết ăn thịt thú rừng, thậm chí không có nhà hàng
nào bán thịt thú rừng, họ chả thiết đến loại thịt thú rừng thơm ngon bổ
như hươu nai, và cũng chả thiết lấy sừng bọn thú này để kiếm bộn tiền!
Người Mỹ vẫn sống cùng những con thú hoang dã đó, thậm chí còn đưa ra
những biện pháp để bảo vệ chúng. Quả thật đó là một xã hội còn quá sơ
khai!
6. Phong cách
Người Mỹ làm như không biết tự trọng!
Các
giáo sư Mỹ không quan tâm nhiều đến bề ngoài, họ không hề có cái gọi là
phong thái bác học. Giáo sư D chẳng hạn, là một giáo sư tâm lý học cực
kỳ nổi tiếng thế mà giờ nghỉ ông ấy cũng thường ăn bánh bích quy với
sinh viên trong văn phòng của mình, và bàn tán xôm tụ với họ về bộ phim
21, hay về minh tinh Trung Quốc Chương Tử Di! Ông cũng không có phong
cách uy nghi của một nhà bác học, và điều đó làm tôi thất vọng ghê gớm!
Các
nghiên cứu sinh sau tiến sĩ cũng không bao giờ ghi hai chữ PhD. lên
danh thiếp của mình. Họ thậm chí cũng không biết cách thể hiện vị thế
của mình. Thành ra những người học những ông thầy như vậy nếu trở thành
những quan chức thì làm sao biết cách đi đứng nói năng cho đúng bộ lệ
đây!
Còn
ở Trung Quốc, giờ đây các công chức dường như rất biết cách để thu hút
sự kính trọng của dân chúng, thậm chí đến cả vị giám đốc của một cơ quan
tầm tầm ở Trung Quốc có khi còn uy thế hơn cả Tổng Thống Mỹ cơ đấy! Một
công dân hạng ba của Trung Quốc có khi còn xa một công dân hạng nhất
của Mỹ là vậy!
7. Học đường
Học sinh tiểu học Mỹ chả có lý tưởng cao xa gì sất.
Chúng
không hề có ý định đi học để trở thành ông này bà nọ trong chính quyền!
Không hề có học đường nào dành cho chủ tịch, bí thư, ủy viên tương lai,
như tôi đã từng thấy hồi còn nhỏ ở quê nhà. Các em không có bài tập về
nhà. Bài tập về nhà kiểu như các học sinh như các học sinh Trung Quốc là
khá xa lạ ở Mỹ.
Trường
học ở Mỹ chú trọng đến đạo đức, trước hết để giúp cho các đứa trẻ trở
nên những công dân có đủ tư cách, sau đó mới tính đến chuyện lý tưởng
lâu dài. Trở thành công dân có đủ tư cách ư? Một quan niệm nghe mới cổ
hủ làm sao!
8. Y tế
Người Mỹ làm lớn chuyện một cách kỳ cục khi có bệnh.
Đầu
tiên họ đi bác sĩ khám bệnh, rồi bác sĩ kê toa. Rồi cầm toa đó đi mua
thuốc, mua xong còn phải nghe dược sĩ hướng dẫn sử dụng… ôi chao mọi
việc chẳng thể nhanh gọn như ở Trung Quốc… Tôi chả hiểu tại sao ở Mỹ lại
phân biệt việc khám bệnh với việc bán thuốc… mà lẽ ra nên tách rời lợi
nhuận với trách nhiệm!
Rõ
ràng là các bệnh viện ở Hoa Kỳ không biết kiếm tiền mà! Sao lại phải
nói tên thuốc cho bệnh nhân biết chứ?… chỉ có như vậy họ mới độc quyền
bán thuốc với giá cao gấp cả chục lần cơ mà! Có quá nhiều cơ hội làm ăn
béo bở thế mà họ không biết khai thác, rõ ràng kinh tế thị trường tư bản
chủ nghĩa ở Mỹ chết rồi!
9. Báo chí
Ý kiến của công chúng Mỹ thật chả ra làm sao!
Đôi
khi tôi hoàn toàn mất kiên nhẫn với sự ngu dốt và khờ khạo của người
Mỹ. Chẳng hạn khi họ biết Trung Quốc có đài truyền hình và báo chí, họ
đã hỏi tôi một câu ngu dốt như thế này: Hóa ra Trung Quốc cũng có báo
chí à? Nghe mà bực!
Chúng
ta có những tờ báo tiếng Trung được Bộ Truyền Thông cho phép ấn hành
sau khi đã rà soát một cách cẩn mật đấy chứ. Báo của chúng ta toàn là
những bài ca tụng lên mây cả, có đâu như báo Mỹ, công chúng đóng góp phê
bình loạn cả lên, thậm chí còn dám “chưởi” cả tổng thống nữa cơ đấy!
Báo
chí chúng ta đâu có chuyện công khai mấy vụ bê bối của quan chức, bởi
nếu cứ tung hê lên thì sau này ai mà muốn làm lãnh đạo nữa chứ!
10. Tâm linh
Người Mỹ có đời sống tinh thần hết sức vô vị nhạt nhẽo.
Tôi chả hiểu tại sao trước mỗi bữa ăn họ lại lẩm bẩm mấy câu thánh nghe hết sức khờ khạo: Cầu Chúa phù hộ nước Mỹ.
Thật
là buồn cười quá đi: Nếu Chúa phù hộ nước Mỹ thì làm sao lại để nước Mỹ
lạc hậu, sơ khai, đơn giản đến thế này? Cầu Chúa có ich lợi gì chứ?
Thực tế nhất là bạn nên dành thời gian đó để đi lễ thủ trưởng!
Đó mới đúng là hiện đại chứ lỵ!
11. Lối sống
Người Mỹ chả có khái niệm về thời gian.
Bất
luận chuyện lớn chuyện nhỏ, người Mỹ đều ngoan ngoãn đứng vào hàng chờ
đợi… Còn người Trung Quốc chúng ta – như bạn biết đấy – khôn hơn nhiều!
Bất
kể đám đông như thế nào, chúng ta vẫn có kỹ năng chen lấn, điều này
giúp tiết kiệm thời gian, và tránh được sự mệt mỏi khi đứng chờ! Nếu ai
đó biết đi cổng sau thì kết quả tiết kiệm thời gian còn tuyệt hơn nữa.
Thế mà những người Mỹ lẩm cẩm lại không biết đến những điều hay ho đó cơ chứ!
12. Mua bán
Những
cửa hàng ở Mỹ có một phong cách buôn bán hết sức vô lý: bạn có thể trả
lại hàng vài tuần sau khi mua về mà thậm chí cũng không cần nêu lý do. Ở
ta thì làm gì có chuyện cho đổi hàng mà không hò hét quát tháo nhau ra
trò chứ!
13. An toàn
Nước
Mỹ không an toàn! Tôi nói điều này bởi có tới 95 % nhà dân không cần
tới lưới chống trộm, và điều kỳ lạ này nữa là: chả biết mấy tên trộm đi
đâu hết rồi nhỉ?
14. Giao thông
Người Mỹ sao mà nhút nhát và yếu đuối quá vậy không biết!
Tôi nói điều này cũng bởi có tới 95 % tài xế không dám vượt đèn đỏ!
Và
mặc dầu 99% dân Mỹ có xe hơi, vậy mà cách lái xe của họ thật lạ: bao
nhiêu là xe cộ lưu thông nhưng không mấy khi nghe tiếng còi xe, phố xá
vì thế vắng lặng đến nỗi cứ ngỡ không phải là phố xá nữa, làm sao mà bì
được phố xá ồn ào náo nhiệt ở Trung Quốc cơ chứ!
15. Tình cảm
Người Mỹ rất là thiếu cảm xúc.
Có
tới 95% nhân viên không nghĩ tới việc phải làm gì cho tiệc cưới của
sếp, họ chẳng bao giờ phải vắt óc tìm ra lý do để chăm sóc sếp của mình.
Ở Trung Quốc liệu có ai điên đến mức bỏ qua cơ hội chăm sóc sếp của
mình không? Nói cách khác, có ai dám làm điều đó không? Hãy xem, người
Trung Quốc chúng ta có biết bao nhiêu là tình thương mến thương với lãnh
đạo!
16. Nhạy bén
Người Mỹ không nhạy bén chút nào!
99%
người Mỹ đi học, đi làm, thăng quan tiến chức, mà không hề biết sự cần
thiết của “phong bì” để có thể mở ra một cánh cửa... sau!
Nguyễn Đại Hoàng chuyển ngữ
3/2013
_____________________________
'Foolish and Backward Nation': A Self-Effacing Chinese Satire of America
On the eve of U.S. Secretary of State Hillary Clinton's diplomatic visit to the Middle Kingdom, a tongue-in-cheek critique of Americans has gone viral on Sina Weibo, China's Twitter, with over 44,000 retweets and 5,400 comments. This piece, of uncertain author and origin, laughingly criticizes Americans as foolish, primitive, and naive. Lest American readers be offended, it soon becomes apparent that the essay is in fact a sharp, backhanded critique of China.Tea Leaf Nation has translated the juiciest parts (which happen to constitute most of the essay). Please enjoy.
Don’t Go to the U.S., A Foolish and Backward Nation
I’ve
already been in the U.S. for a long time. I regret that choice. We’ve
been [fooled] by Western media the whole time, making us think that the
U.S. is a modernized country. Harboring hopes of studying American
modern science in order to serve my motherland, I moved heaven and earth
in order to make it over to this “superpower.” But the result has been
very disappointing!
(1)
The U.S. is actually a giant, undeveloped farming village. In middle
school, teachers teach students that the more developed industry gets,
the greater harm the natural environment suffers. For example, in an
industrial city you should find chimneys everywhere, large factories
everywhere, dust everywhere. That’s the symbol of industrialization! But
the U.S.? You hardly ever see chimneys, occasionally you’ll see a few
small ones but they’re just decorations for houses. Instead there are
clear rivers and lakes everywhere, and there aren’t even paper factories
or steel smelters by the riverbanks. The clean and fresh air is a
symbol of primitive society. There’s not even a trace of
industrialization!
(2)
Americans don’t understand economics. Highways extend in all
directions, seemingly reaching every village, but there are hardly any
toll stations! What a tremendous waste of a gigantic business
opportunity! I can barely keep myself from grabbing some cement and
building a few toll stations; within one month I’ll definitely make
enough money to buy a house with a view of the Atlantic Ocean. Also, by
the side of the highway you can see quiet and undeveloped lakes. The
government allows waterbirds to freely settle and poop wherever they
want, neglecting even to open a scenic garden with a lake view in order
to make some serious money. It’s clear Americans have no head for
economics.
(3)
American construction is too primitive. Besides [what you find in] a
small number of large cities, there are no big cement and concrete
skyscrapers. … I can scarcely believe that the U.S. seemingly has no
concrete buildings. They’re all mostly made of wood and some other
strange materials. Using primitive wood to build houses-it’s like these
foreigners’ architecture hasn’t moved beyond pre-Qing Dynasty times.
That’s feudal times!
(4)
Americans’ thinking is naive and backwards. As soon as I got to the
U.S., I found [renting] a luggage cart cost three U.S. dollars. I didn’t
have change, an American saw that I had a lot of luggage, so they paid
the three bucks for me and brought me a cart. [Americans] also always
open doors for me and ask me if I need help. In my country, we already
had the Lei Feng period in the ’50s and ’60s, now we think that stuff is
so backwards! [Lei Feng was a young man that the Mao-era Communist
government widely touted as an example of selfless virtue.] Back then,
people were very hypocritical, but now we’re not that way. We do things
nakedly; now that’s modernization! So Americans’ thinking is behind ours
by several decades, and there are no signs they will be able to catch
up.
(5)
Americans don’t understand [how to eat] game. One night, I was driving
with my classmates to another city and several Sika deers suddenly
bounded out. My classmate immediately braked and swerved in order to
avoid an accident. Apparently this sort of thing happens often, as a
collision with one deer is enough to total a car. The U.S. government
doesn’t know how to manage this. … Americans really don’t understand how
to eat game, they don’t even have game restaurants, much less a taste
for delicious wild animals-killing a deer and selling the antlers can
make a lot of money! Americans live with those wild animals every day,
even taking measures to protect wild animals. That’s a really primitive
society.
(6)
Americans don’t understand self respect. Professors at American
universities have no presence (架子); they don’t have the air of
distinguished scholars at all. It’s said that Professor D___ is a famous
professor of psychology, but during class breaks he eats cookies in his
office with his students, talks about the movie “21″ and [Chinese
actress] Ziyi Zhang. He doesn’t have any of the majesty of scholarship, I
was really disappointed. Also, post doctoral students never put “Ph.D”
on their name cards. They don’t even understand how to show off their
status. People taught by professors like this won’t even understand how
to posture if they become government officials. … It seems Chinese
public servants really know how to get peoples’ respect; even the boss
in a minor office in my motherland is more imposing than the American
President. No wonder they say a first-class citizen in China becomes a
third-class citizen in the U.S.
(7)
American elementary school students don’t have lofty ideals. From the
start, elementary school students don’t have any intention of becoming
officials. … There are none of the class presidents, class secretaries,
or the committees I had when I was young. After class, it’s as if they
have no homework. There’s no way you can even mention it in the same
breath with Chinese primary school students’s homework. Schools place
too much emphasis on a moral upbringing, making little kids focus on
becoming qualified citizens first, getting to the long-term ideals
later. Becoming a qualified citizen? What a corny concept.
.(8)
Americans cause a big ruckus every time they see a little illness.
First, they make an appointment with the doctor, and afterwards the
doctor gives a prescription. Some people have to consult a qualified
pharmacist. When they buy medicine, they have to go to the supermarket
to get it themselves. It’s not as fast as it is with us … I don’t
understand why Americans separate seeing the doctor and buying medicine …
instead separating benefit from responsibility. It’s clear American
hospitals have no concept of how to make money! Why tell the patients
the name of the medicine? … They could monopolize the sales of medicine
and raise prices 8 or 10 times. There are so many good business
[opportunities] they’re not [pursuing], obviously the capitalist market
economy is dead!
(9)
American public opinion is nuts. Sometimes I completely lose patience
with their ignorance and foolishness. For example, when they learned
that China has television stations and newspapers, they actually
ignorantly ask me, “China has a newspaper?!” That’s really outrageous;
we not only have Chinese-language newspapers, they are meticulously
produced by our Ministry of Propaganda; looking at our newspapers is
like listening to a hymn, it’s nothing like American newspapers with
their messy public opinions, even daring to insult the U.S. President by
name…[in China] we don’t publicize the leaders’ scandals; after that,
who would want to be a leader? …
(10)
Americans are spiritually empty. What I can’t stand is: The majority of
Americans say grace before each meal, and naively say “God bless
America.” Ridiculous; if God blessed America, how did America get this
backwards, this primitive, how did Americans get so simple and
primitive? What’s the use of praising God? It would be more practical to
spend that time praising your boss! That’s the modern way! …
(11)
Americans do not have a concept of time. No matter what, they always
wait in line. … We Chinese are smarter, you see. No matter how crowded
it gets, we still have the skill to stuff ourselves in somewhere, this
saves a lot of time and you can avoid getting tired from standing! If
someone you know opens a backdoor, that saves even more time. The old
Americans just don’t get this.
(12)
American stores make no sense: You can return something weeks after
buying it without even giving a reason. How is it that you let me return
the goods without even arguing with me for a little while? …
(13)
The U.S. isn’t safe. 95% of homes have forgotten to install anti-theft
nets/doors/windows; another strange thing is, where’d all the
pickpockets go?
(14)
Americans are wimps. 95% of drivers don’t even dare to run red
lights…although 99% of American adults have a car, their driving method
is very strange: There are many cars on the road, but you can’t hear any
horns, the streets are so quiet it’s as if they’re not streets, there’s
none of the energy of a major province-level [Chinese] city.
(15)
Americans lack emotion. 95% of employees don’t think their superiors’
weddings have anything to do with them, so they never find an excuse to
care about their leaders; in China, do the masses ever miss a chance to
care about their leaders? Put another way, who in China doesn’t dare to?
Look how much feeling we’ve got.
(16)
Americans aren’t sensible. 99% of Americans go through school, get
jobs, get promoted, and get an operation without understanding the need
to give “hong bao” [red envelopes full of cash] to open a back door. ..
No comments:
Post a Comment